21 июня 2016 г.
Чăваш Енри эксперт пĕрлĕхне тата общественноçа çĕршыври хими отраслĕн икĕ пысăк предприятине пĕрлештерме пултарасси пирки пĕлтерни пăлхантарать. Кусем вĕсем Волгоградри тата Çĕнĕ Шупашкарти "Химпром". Нумаях пулмасть çак пуçарăва Раççей Патшалăх Думин депутачĕ, "Справедливая Россия" парти членĕсен Чăваш Енри лидерĕ Анатолий Аксаков тунă. Пĕрре пăхма кунта япăххи нимĕн те çук темелле: пĕрле яланах лайăхрах. Анчах та ку тĕслĕхре апла мар иккен.
Çитменнине, Çĕнĕ Шупашкара Волгоградри "Химпромăн" экспертсем çĕршыври чи авариллисенчен пĕри тесе палăртакан оборудованийĕ килсе çитме пултарать. Чăваш Республикин территорийĕнче Волгоград предприятийĕн кондициллĕ мар чĕртаварĕ тата химин хăрушă каяшĕ пулма пултарасси те шиклентерет.
Чăваш экологĕсем тата профессионал химиксем кун пек сĕнĕве активлă хирĕç тăчĕç. Специалистсен шухăшĕпе, икĕ предприятие пĕрлештерни экономика тĕлĕшĕнчен пайталлă пулманнипе пĕрлех экологи хăрушлăхĕ кăларса тăратма, Чăваш Енре пурăнакансен сывлăхне сиен кÿме пултарать.
Сăмахран, Раççейри "Зеленый" экологи партийĕн Чăваш регион уйрăмĕн ертÿçи Виктор Ласс пĕлтернĕ тăрăх, паянхи куна Чăваш Ен Раççейри чи симĕс, экологи тĕлĕшпе чи ăнăçлă 10 регион шутне кĕрет. Апла пулсан çак лару-тăрăва сыхласа хăварас тесе пĕтĕмпех тумалла. Кивелнĕ производствăна Волгоградран Çĕнĕ Шупашкара куçарни тата хими каяшне тиесе килни вара пĕтĕм Чăваш Енри экологи ăнăçлăхне япăхлатĕ кăна.
И.Н. Ульянов ячĕллĕ Чăваш патшалăх университечĕн Çĕнĕ Шупашкарти "Химпромăн" партнерĕ пулса тăракан химипе фармацевтика факультечĕн деканĕ, органика тата фармацевтика кафедрин заведующийĕ Олег Насакин профессор кун пек пуçарулăх тĕлĕшпе хăйĕн шухăшне питĕ уçăмлă палăртнă.
"Эпĕ шутланă тăрăх, çакă вăл ăссăрла шухăш. Кун пек сĕнÿ паракансем "мĕн чухлĕ япăхрах - çавăн чухлĕ лайăхрах" тесе шухăшлаççĕ пулас", - тенĕ Олег Насакин.
Вăл хушса çавна каланă. Чи ăнăçлисене пулăшас пулать. Çĕнĕ Шупашкарти "Химпромăн" вара ку лару-тăрура хăйĕн производствине ÿстерсе тата модернизацилесе пырсан лайăхрах, Волгоград предприятийĕ çухатнă рынока çĕнсе илме тăрăшмалла.
Палăртса хăвармалла, Волгоградран Çĕнĕ Шупашкара 100 тонна сарă фосфор тиесе тухнă та ĕнтĕ. Ку вăл - хăрушлăхăн пĕрремĕш класне тивĕçекен наркăмăш япали.
Хими профессорĕ Насакин ку япала пирки каласа панă: «Сарă фосфора шыв айĕнче илсе каяççĕ тата усраççĕ. Мĕншĕн тесен сывлăшра вăл çунма тытăнать. Ÿт çине лекрĕ пулсан, фосфор йăсăрланма, çунма тытăнать, ăна сÿнтерме май çук. Çын чĕррĕнех çунса каять. Пĕтĕм хлорорганика çуннă чухне диоксин çыхăнăвĕсем тунипе хăрушă. Кусем вĕсем - çĕр çинчи чи хăрушă япаласем. Вĕсем цианист калийĕнчен 67 пин хут наркăмăшлăрах».
Ку тĕлĕшпе "Химпром" ВОАО официаллă сайтĕнче вырнаçтарнă савăнăçлă туйăмлă информаци тĕлĕнтерет: "Сарă фосфор "Химпром" ВОАО территорийĕнче урăх çук. Унăн хальхи хуçи... "Химпром" ПАО (Çĕнĕ Шупашкар хули, Чăваш Республики). Суту-илÿ условийĕсемпе килĕшÿллĕн сарă фосфора кÿрсе килессипе каякан расхутсене ăна туянакан саплаштарать тата хăрушсăрлăхшăн яваплă пулса тăрать".
Предприяти территорийĕнче хулара çынсем пурăнакан вырăнта упранакан кондициллĕ мар продукци ытти региона, вăл шутра Çĕнĕ Шупашкара кайнăшăн Волгоград химикĕсем тата Волгоградра пурăнакансем мĕнле савăнассине ăнланма пулать. Анчах та мĕншĕн çакăншăн Чăваш Енре пурăнакансен шар курмалла-ха; Тен кун пирки Анатолий Аксаковран ыйтмалла;