23 марта 2016 г.
Апрелĕн 1-мĕшĕнче çуркуннехи призыв кампанийĕ пуçланать. Çакна май эпир Чăваш Республикин Çар комиссариачĕн Муркаш тата Элĕк районĕсен пай пуçлăхĕпе Владимир Казаковпа тĕл пулса калаçрăмăр.
- Владимир Иванович, призыв кампанийĕ пирки калаçма пуçличчен сирĕн пата акă мĕнле ыйту пур: юлашки çулсенче Раççей çарĕнче контракт мелĕпе службăра тăракансем йышланса пыни палăрать. Муркаш тата Элĕк районĕсенчен çара контракт мелĕпе каякансем пур-и;
- Чăнах та, Раççей çарĕ те профессиллĕ çар пулса пырать. Çакна пурте курса тăратпăр. Муркаш тата Элĕк районĕсенче пурăнакансем те çара контракт мелĕпе каяççĕ. 2016 çул пуçланнăранпа пурĕ 8 çын çакăн пек суйлав туса çара контрактпа кайрĕ. Маларах кайнисем вара çарта чăнах та килĕшет тесе калаççĕ. Контракт мелĕпе çара кайса унта çемйисемпех пурăнма куçаççĕ, мĕншĕн тесен вĕсене патшалăх хваттерпе тивĕçтерет.
Пирĕн пайран çара контракт мелĕпе ытларах Раççейĕн Тĕп тата Хĕвеланăç çар округĕсенчи (Самара, Челябинск, Оренбург облаçĕсене тата ытти вырăна) тĕрлĕ чаçе яратпăр. Контрактпа çара кайма хĕсметре пулнисене, сывлăх тĕлĕшĕнчен çара кайма юрăхлисене йышăнаççĕ. Кандидатăн 35 çултан аслă пулмалла мар, судпа айăпланни тата административлă йĕркене пăсни пулмалла мар. Контрактпа çарта службăра тăракансене должноçа тата звание кура уйăхне 22,5 пин тенкĕрен пуçласа 30 пин тенкĕ таран укçа тÿлеççĕ. Премисемпе хушма тÿлевсем те пур вĕсен. Вĕсен хваттерте е общежитире пурăнма май пур.
- Вĕсен условисем лайăх апла. Призыв патне таврăнар-ха. Халĕ аслă пĕлÿ илнĕ призывник та контракт çырма пултарать вĕт-ха;
- Хальхи вăхăтра çуркуннехи призыв кампанине валли хатĕрленес тапхăр пырать. Ку призыв вăхăтĕнче 1989 -1998 çулсенче çуралнисен тата саккунпа килĕшÿллĕн отсрочка пуррисен хĕсмете тăмалла. Призыв кампанийĕ вăхăтĕнче призыв комиссийĕ ĕçлет, унăн членĕсене ЧР Пуçлăхĕн указĕпе çирĕплетеççĕ. Комисси яланхи пекех уççăн ĕçлет, унăн ларăвĕсене ашшĕ-амăшĕсем те хутшăнма пултараççĕ.
Хальхи вăхăтра чăнах та призывниксен те, аслă пĕлÿ илнĕ пулсан, çара контракт çырса кайма май пур. Вĕсем контракт çыраççĕ пулсан, пĕр çулталăк мар, икĕ çулталăк службăра пулаççĕ, анчах та контрактниксем тивĕçекен пур çăмăллăхпа та усă кураççĕ. Уйăхсерен 18 пин тенкĕрен пуçласа укçа илсе тăраççĕ. Иртнĕ призывра пирĕн кун пек яшсем пулчĕç.
- Призывниксене ДОСААФ урлă вĕрентессинче улшăнусем çук-и;
- Çар комиссариачĕ призывниксене малтанхи пекех ДОСААФ урлă вĕренме ярать - "С", "Д", "Е" категори водителĕсем пулма тата ВУС специалисчĕн профилĕпе. Каламалла, призывникăн сывлăх тĕлĕшĕнчен çара кайма юрăхлă пулмалла. Хальхи вăхăтра, сăмахран, кĕркунне çара каякан призывниксене вĕренме илеççĕ.
Çавăн пекех ДОСААФ авиаклуба та призыв ÿсĕмĕнчисене илме тытăннă. Ку, паллă ĕнтĕ, десант çарĕсене каяс текенсене ытларах интереслентерет.
- Апла çар илĕртÿлĕхĕпе вăйĕ ÿссе пынă май çара кайма хатĕрлесси çине уйăракан тимлĕх те ÿссех пырать. Çапах та çара каяссинчен пăрăнакансем те пур...
- Шел пулин те, "Çар служби çинчен" саккуна пăсакансем те пур. Эпир ку тĕлĕшпе ĕçлетпĕр паллах, яшсемпе те, ашшĕ-амăшĕпе те калаçатпăр. Хăшĕсем хăйсен шухăшне улăштараççĕ, теприсене, 27 çул тултариччен шырасан та, вĕсем "çук". Саккуна сĕмсĕррĕн пăснисене саккунпа палăртнă явап кĕтет. 27 çул тултарсан кун пеккисене çар билечĕ мар, справка кăна параççĕ. Арçыншăн вара çар билечĕ алăра пулни пысăк пĕлтерĕшлĕ.
- Çар училищисене вĕренме каяс текенсем хăйсене маларах хатĕрлеме тытăнаççĕ. Унта вĕренни те хальхи вăхăтра престижлă шутланать. Çар специальноçне вĕренсе пурнăçа службăпа çыхăнтарас текенсем пур-и районта;
- Çар училищисене вĕренме кĕрес текенсем çулсеренех пур, уйрăмах юлашки çулсенче вĕсем йышлă. Анчах та пурнăçа çарпа çыхăнтарас текенĕн сывлăх çирĕп, çара кайма юрăхлă пулмалла. Çар училищисене вăтам пĕлÿ илнĕ 16-22 çулхисене вĕренме йышăнаççĕ, хĕсметре тăнă çар çыннисене - 24 çулчченхисене.
Кăçал та выпускниксем хушшинче çар училищисене вĕренме кĕрес текенсем сахал мар. Вĕсем халĕ шăпах кирлĕ документсене пухаççĕ. Çар училищине вĕренме кĕнисене соцпакетпа тивĕçтереççĕ, çар çыннисен пекех вĕсен çăмăллăхсем те пур, икĕ тÿлевлĕ отпуск. Вĕренсе пĕтерсен вара ĕçĕ те тÿрех пулать.
Тĕрлĕ вĕренÿ заведенийĕсене вĕренме кĕме май пур, регионĕ те, паллах, тĕрлĕрен. Кун пирки эпир ачасемпе хăйсемпе те, ашшĕ-амăшĕпе те калаçатпăр. Пире ăнлантару ĕçне туса ирттерме "афганецсем" те пулăшаççĕ. Темиçе çулах ĕнтĕ республикăри выпускниксене, сăмахран, Сызраньти çар училищине экскурсие илсе каяççĕ. Кăсăкланакансене ку информаципе эпир тĕплĕн паллаштарма хатĕр. Çавăнпах апрелĕн 4-мĕшĕнче, тунтикун, 10.00 - 12.00 сехетсенче ЧР Çар комиссариачĕн Муркаш тата Элĕк районĕсен пайĕнче "хĕрÿ лини" йĕркелетпĕр. 62-7-01 номерпе шăнкăравласа тухнă кашни çыннăн ыйтăвне тĕплĕн хуравлатпăр.
- Çак "хĕрÿ линие" çынсем активлă хутшăнасса шанатпăр. Калаçушăн тав.
Н. Николаева.