21 июня 2014 г.
Пурнăç пĕр вырăнта тăманни экономика тĕлĕшпе те çĕнĕлĕхсем кĕртсех пырать. Совет Союзĕ арканнă хыççăнхи тапхăрта унчченрех пĕр çемьере пулнă çĕр-шывсем экономика тĕлĕшĕнчен пĕр çыхăра пулсан кăна ÿсĕмсен çулĕпе пыма май пуррине ăнланса илчĕç. Пĕтĕмлетÿ: Беларуç, Казахстан тата Раççей Федерацийĕ Таможня союзĕ туса хучĕç. Çĕнĕ тытăмăн вара - хăйĕн йĕрки. Еврази Совечĕн экономика комиссийĕ 2013 çулхи юпа уйăхĕн 9-мĕшĕнче "Аш-какай тата унран хатĕрленĕ продукцин хăрушсăрлăхĕ çинчен" Таможня союзĕн Техника регламентне йышăнчĕ. Мĕне пĕлтерет-ха çакă? Мĕнле çĕнĕлĕхсемпе тĕл пулма тивĕ пирĕн çывăх малашлăхра? Çак ыйтусем çине хурав шыраса эпир выльăх чирĕсемпе кĕрешекен районти станцин ертсе пыракан выльăх тухтăрне Татьяна КИСЕЛЕВĂНА хамăр тĕпеле чĕнтĕмăр.
- Татьяна Витальевна, калаçу пуçламăшĕнче çĕнĕлĕхсем пирки пĕтĕ-мĕшле уçăмлăх кĕртĕр-ха? Мĕнпе çыхăннă вĕсем? Кашни вулаканшăнах интереслĕ пек туйăнать вăл.
- Таможня союзĕ - çак тытăма кĕрекен çĕр-шывсем (Беларуç, Казахстан тата Раççей) хушшинчи суту-илÿпе экономика интеграцийĕн форми. Вăл пĕрлехи таможня территорине йĕркелесе тăрать. Унта вара - хăйĕн йĕрки. Малаллахи сăмахăм Таможня союзĕн Техника регламенчĕ пирки. Ăна йышăннин тĕллевĕсем çаксем пулса тăраççĕ:
- çынсен сывлăхне çителĕклĕ сыхласси*
- выльăх-чĕрлĕх сывлăхне упрасси*
- туянакана аш-какай е унран хатĕрленĕ продукцин иккĕленÿллĕ пахалăхĕнчен асăрхаттарасси*
- тăван тавралăхăмăра хÿтĕлесси.
Техника регламенчĕ çак объектсем çине сарăлать: аш-какайпа выльăх-чĕрлĕх продукцийĕ, вĕсене туса илесси, упрасси, вырăнтан вырăна куçарасси, сутасси, каяша тирпейлесси.
- Ялта пурăнакансем-шĕн çак йĕрке выльăх-чĕрлĕх пусса тирпейлессипе палăрса тăрать. Çапла мар-и?
- Тĕрĕс асăрхарăр. Регламентпа килĕшÿллĕн выльăх-чĕрлĕхе пусса тирпейлессин йĕрки çирĕпленчĕ. Чи малтанах вăл производительсене пырса тивет. Çĕнĕ йĕркепе Раççей Федерацийĕн территорийĕнче ятарлă органсенче регистрациленĕ выльăх пусса тирпейлемелли предприятисенче пусса тирпейленĕ выльăх ашне çеç сутма юрать. Техника регламенчĕн 2-мĕш пайĕн 3-мĕш статйинче çапла палăртнă: граждансем хăйсен килĕсенчи, хушма хуçалăхĕсенчи сад юлташлăхĕсемпе тата выльăх ĕрчетессипе, каяша тирпейлессипе хăйсене усă курма ĕçлесен тата вĕсене Таможня союзĕн территорине сутма кăлармасан Техника регламенчĕн витĕмĕ вĕсем çине сарăлмасть.
- Кунта вара ялсенче выльăх-чĕрлĕх пусмалли ятарлă пунктсем уçасси кун йĕркине тухать. Çапла мар-и?
- Çапла. Анчах кунта манăн килти хушма хуçалăхра харпăр хăй çемйине валли выльăх-чĕрлĕх усракансене лăплантарас килет. Сутма хатĕрлемен выльăх-чĕрлĕх продукчĕ - аш-какай туса илесси, упрасси, вырăнтан вырăна куçарасси, каяша тирпейлесси - тĕлĕшпе регламент ĕçĕ сарăлмасть. Чăх-чĕп, хур-кăвакал пусса тирпейлесси те çакăнтах кĕрет.
Продукцие сутма хатĕрленĕ чухне выльăх-чĕрлĕхе пусса тирпейлессине патшалăх регистрацийĕ витĕр тухнă ятарлă производство объекчĕсенче туса ирттермелле. Кун пек чухне выльăхсене пусса тирпейличчен ятарлă йĕркепе тытмалла тата ветеринари тĕрĕслевĕ ирттермелле. Пусса тирпейленĕ хыççăн выльăх тушкисене ветеринарипе санитари экспертизи тумалла, клеме çапмалла.
- Тепĕр ыйту çуралчĕ. Выльăхсене пусса тирпейлемелли пунктсен мĕнле пулмалла; Кунти йĕрке пирки мĕн калайратăр?
- Выльăхсене пусса тирпейлемелли пунктсем талăкри производство виçине кура 3 ушкăна пайланаççĕ: сменăра 25 пуç мăйракаллă шултра выльăх пусса тирпейлекен цехсем, 10 пуç, 5 - 7 пуç таран. Сыснасем тата пăрусем пусса тирпейленĕ чух çак виçе 2 - 3 хут ÿсет.
Палăртса хăваратăп, выльăхсене пусса тирпейлемелли пунктсем тĕлĕшпе те паян ветеринарипе санитари требованийĕсене çирĕплетнĕ. Регламентпа килĕшÿллĕн ăна çынсем пурăнакан, выльăх çÿрекен çĕртен, халăх усă куракан обществăлла вырăнсенчен, сывату тата ача-пăча учрежденийĕсенчен 300 метрта вырнаçтарма юрать. Унта кĕнĕ-тухнă çĕрте дезинфекци барьерĕ пулмалла. Пункта ĕçмелли шывпа çителĕклĕ тивĕçтермелле.
Пункт территорийĕнче урамра выльăхсене тытмалли вырăн йĕркелемелле. Тислĕк пуçтарма ятарлă контейнерсем вырнаçтармалла. Производство пÿлĕмĕсенчен юхса тухакан шĕвеке пухмалли тата ăна тасатса дезинфекцилемелли вырăнсем тумалла.
Выльăхсене пусса тирпейлемелли пунктра йышăнмалли вырăн, пусмалли цех, продуктсем хумалли вырăн, аш-какай продукчĕ сивĕтме холодильник пулмалла.
Выльăх пусмалли производство подразделенийĕсен пĕр корпусра вырнаçмалла. Тушкăсене вертикаллĕ майпа тирпейлемелле.
Урайсем тунă чух вĕсене хăвăрт çăвăнакан материалтан тумалла тата унăн канализаци системи енне тайлăк пулмалла.
Технологи оборудованийĕпе инвентарь тĕлĕшпе илсен вĕсен тутăхпа витĕнсе продуктсем çине сиен кÿмелле мар.
- Эсир халĕ каланине тивĕçтерекен пунктсем районта пур-и? Тата хăш ялсенче вырнаçнă вĕсем?
- Пурнăçпа тан пыракансем пурри савăнтарать. Паян регламента тивĕçтерекен пунктсем Тивĕшре, Йÿçкасси ял тăрăхĕнчи Вăрманкассинче, Москакассинче, Çурлатринче пур.
А. БЕЛОВ калаçнă.