25 января 2014 г.
Хальхи вăхăтра вырăнти ыйтусене татса парасси ытларах чухне вырăнти влаç органĕсем - ял тăрăхĕсем çине тиенет. Çавна май ял тăрăхĕсен пуçлăхĕсен январĕн 21-мĕшĕнче иртнĕ кăçалхи пĕрремĕш канашлăвĕн кун йĕркине кĕртнĕ ыйтусем те кулленхи пурнăçпа çыхăннисем пулчĕç. Канашлура кĕрхи призыв кампанине епле ирттерни, вырăнсенче пушар тухассине асăрхаттарасси, кунсăр пуçне тата, паллă ĕнтĕ, район 70 çул тултарнипе çыхăннă мероприятисене хатĕрленсе ирттересси пирки сăмах пычĕ. Канашлăва район администрацийĕн пуçлăхĕ Ростислав Тимофеев ертсе пычĕ.
Чăваш Республикин Çар комиссариачĕн Муркашпа Элĕк районĕсенчи пайĕн пуçлăхĕ А. Кочуров палăртнă тăрăх кĕрхи призыв кампанине япăх мар ирттернĕ. Пĕтĕмпе 85 çамрăк çар ретне тăнă. Кăтартусем республика шайĕнче чи лайăххисен шутĕнче. Чăваш Республикин Çар комиссариачĕ вара яшсене çар ретне ăсатассине йĕркелессин кăтартăвĕсемпе Раççей Федерацийĕнче 1-мĕш вырăн çĕнсе илме пултарнă.
Ку пĕтĕмпех аван. Çапах та вырăнсенче çамрăксене çара ăсатассине йĕркелессипе çитменлĕхсем те пур-ха. Хальлĕхе тĕрлĕ сăлтава пула çар хĕсметне каяссинчен пăрăнса çÿрекенсем те сахал мар. Ял тăрăхĕсен пуçлăхĕсем призыв çулне çитнисемпе мĕнле ĕçлесе пыни пирки каласа пачĕç. Район администрацийĕн пуçлăхĕ Ростислав Тимофеев çара каяссинчен пăрăнакансем тĕлĕшпе çирĕпрех мерăсем йышăнма сĕнчĕ.
Хĕл кунĕсенче пушар хăрушсăрлăхĕн ыйтăвĕ те хăйĕн пĕлтерĕшне çухатмасть. Кăçал çулталăк пуçланнăранпа район территорийĕнче 2 пушар пулнă та ĕнтĕ. Раççей МЧС Муркаш районĕнчи надзор ĕçĕ-хĕлĕн инспекторĕ О. Баскаков пушарсен тĕп сăлтавĕсене те асăнчĕ. Кусем вĕсем электропроводкăсем юсавсăр пулни, мăрьесене йĕркеллĕ пăхса тăманни, уçă çулăмпа асăрханусăр пулни, ÿсĕрле пирус туртни. Район администрацийĕн пуçлăхĕ асăннă ыйтăва ахальтен мар ĕнтĕ республика Пуçлăхĕ Михаил Игнатьев муниципалитет районĕсемпе хула округĕсен пуçлăхĕсемпе ирттернĕ пĕрремĕш канашлурах тĕплĕн сÿтсе явни пирки аса илтерчĕ. Çанталăк сивĕтсех пырать. Çавăнпа та энергетика, пушар тата газ хуçалăхĕсен ĕçченĕсемпе пĕрле ял çыннисем хушшинче инструктажсем, ăнлантару ĕçĕсем ирттерес пулать.
Канашлура ял тăрăхĕсен пуçлăхĕсем вырăнсенче пушар сÿнтермелли машинăсемпе ытти хатĕрсем, вĕсене вырнаçтарма вырăн пуррипе çукки пирки пĕлтерчĕç. Ростислав Николаевич район администрацийĕн ятарлă программăсен пайне ку тĕлĕшпе тулли информаци пухма хушрĕ. Район администрацийĕн пуçлăхĕн шухăшĕпе вара муниципалитет пушар хуралне йĕркеленине нимĕн те çитмест.
Районăн 70 çулхи юбилейне паллă тăвиччен шутлă кунсем юлчĕç. Унпа çыхăннă мероприятисене хатĕрленсе ирттересси пирки канашлура анлă калаçу пулчĕ. Ростислав Николаевич пĕлтернĕ тăрăх районăн 2013 çулхи экономикăпа социаллă пурнăç аталанăвĕн итогĕсене пăхса тухасси икĕ тапхăрпа пулĕ. Пĕрремĕш хутĕнче иртнĕ çулхи ĕç-хĕле район администрацийĕн ларусен залĕнче февралĕн 3-мĕшĕнче пĕтĕмлетĕç. Иртнĕ çул итогĕсене тата район юбилейне халалланă тепĕр пысăк мероприяти вара февралĕн 14-мĕшĕнче Шупашкарта К.В. Иванов ячĕллĕ Чăваш академи драма театрĕнче иртĕ. Райадминистраци пуçлăхĕ делегацисем шутне ĕç ветеранĕсене, активистсене, производствăра малта пыракансене кĕртмеллине каларĕ.
Ĕç итогĕсене пĕтĕмлетессине ял тăрăхĕсен территорийĕсенче те йĕркелес пулать. Ку мероприятисене çынсене ытларах хутшăнтармалла, депутатсене, ответлă ĕçченсене, район администрацийĕн ĕçченĕсене те явăçтармалла. Çынсемпе уçă калаçу пултăр. Çынсем влаç органĕсен ĕçĕ-хĕлĕ пирки пур енлĕн пĕлсе тăни кирлĕ.
Патшалăх услугисемпе тивĕçтересси, çынсем хальхи влаç органĕсене шанасси мĕнле шайра пулнине палăртма республикăра пурăнакансем хушшинче социологи ыйтăмĕ ирттернĕ. Ростислав Николаевич унăн итогĕсем çинче чарăнса тăчĕ. Ытларах ыйтусем енĕпе пирĕн район республикăра малтисем хушшинче. Районта пурăнакансенчен 83 проценчĕ (республикипе чи нумаййи) республика Пуçлăхне шанать. Раççей Президентне шанакансем те республикăра 66 процент пулсан, Муркаш районĕнче - 78 процент. Район администрацийĕн пуçлăхне шанассин кăтартăвĕ те пысăк. Чи пысăк проблемăсем тесе вара çынсем эрех ĕçесси анлă сарăлнине, чылай çĕрте çулсем япăххине, йĕркеллĕ ĕç вырăнĕсем пулманнине асăнаççĕ. Апла пулсан çынсен ыйтăвĕсене лайăхрах тивĕçтерес тĕлĕшпе мĕн çине ытларах тимлĕх уйăрмалли паллă.
Кун йĕркине кĕртмен ыйтусемпе те канашлура калаçу пулмарĕ мар. Район администрацийĕн информаципе тивĕçтерекен пайĕн пуçлăхĕ Валерий Лаврентьев ведомствăсем хушшинчи электрон хутшăнăвне лайăхрах йĕркелеме кирлине палăртрĕ.
Канашлу пуçламăшĕнчех вара район администрацийĕн пуçлăхĕ Ростислав Тимофеев шкул автобусĕсем çÿрекен маршрутсене тимлĕхре тытмаллине, вĕсене кирек хăçан та тасатса тăмаллине палăртрĕ. Çĕр ыйтăвĕ те кун йĕркинчех юлать. Иртнĕ çул ыйтман е хуçасăр çĕр участокĕсене, пай çĕрĕсене муниципалитет харпăрлăхне куçарассипе япăх мар ĕçленĕ. Пай çĕрĕсен 54 процентне çак вăхăта харпăрлăха куçарса пĕтернĕ ĕнтĕ. Пĕлтĕрхи ĕç активлăхне кăçал та чакармалла мар. Хуçасăр куçман пурлăх объекчĕсене регистрацилессине те манăçа кăлармалла мар.
Канашлура ытти ыйтусене те сÿтсе яврĕç.
В. ШАПОШНИКОВ.