10 августа 2013 г.
Кăçал сĕт хакĕ пысăккине ял çыннисем хăйсемех пĕлеççĕ ĕнтĕ. Ытти çулхи пек анса лармарĕ вăл. «Сĕт хакĕ малалла та тивĕçлĕ шайра пулмалла. Сĕте малалла тата ытларах хаклама пуçлатпăр», – терĕ сĕт тăвакансен «Союзмолоко» Наци пĕрлĕхĕн правленийĕн председателĕ Андрей Даниленко иртнĕ кĕçнерни кун пирĕн районта пулнă май.
Вăл Чăваш Республикин ял хуçалăх министрĕн çумĕпе Николай Якимовпа, район администрацийĕн пуçлăхĕпе Ростислав Тимофеевпа тата унăн пĕрремĕш çумĕпе – экономика, АПК аталанăвĕн тата муниципаллă харпăрлăх управленийĕн ертÿçипе Владислав Ананьевпа «АФ «Путь Ильича» чикĕллĕ яваплăхлă обществăра пулса сĕт-çу фермин ĕçĕ-хĕлĕпе тата унăн малашлăх аталанăвĕпе паллашрĕ. Асăннă предприятин генеральнăй директорĕпе Олег Дельманпа сĕт туса илекенсемпе унран тĕрлĕ продукци хатĕрлекенсене патшалăх пулăшăвне памалли ыйтусене сÿтсе яврĕç.
Чи малтанах Олег Александрович предприяти ĕçĕ-хĕлĕпе тата унăн малашнехи планĕсемпе паллаштарчĕ, ферма тăрăх кăтартса çÿрерĕ. Андрей Львович куллен мĕн чухлĕ сĕт сунипе, унăн пахалăхĕпе кăсăкланчĕ. Вырăнта туса кăларакан продукципе паллашрĕ.
Палăртмалла, кунта куллен кашни ĕнерен 16–17 кг сĕт сăваççĕ. Сĕт-çу заводĕнче туса кăларнă 27 тĕрлĕ продукципе паллашрĕ. Вĕсем пахалăхлă пулнине палăртрĕ. Вĕсем магазинта выртакан тем те пĕр хушса хатĕрленĕ çимĕçсенчен темиçе хут лайăххине, сывлăхшăн усăллине палăртрĕ.
Сĕт тăвакансен «Союзмолоко» Наци пĕрлĕхĕн правленийĕн председателĕ сĕт е унран тунă продукци çини сывлăхшăнах усăллă пулни çинчен каларĕ. Мускавра юлашки вăхăтра йĕркелекен «Сĕт сĕтелĕсем» çинче сĕтпе унран тунă çимĕçсем 40 процент хаклăрах пулсан та хула çыннисем вĕсене тÿрех илсе пĕтерни çинчен каларĕ. Çакă çынсем чăн-чăн таса продукци çиесшĕн пулни çинчен калать. «Республика пуçлăхĕпе сĕтпе унран тунă продукцисене пире куллен çиме хистекен видеороликсене халăх умне кăларма калаçса татăлтăмăр. Хăвăрах курăр, акă халăх сĕте ытларах хаклама пуçлать», – терĕ вăл. Халăха сĕт çиме чĕнсе калакан программăн тĕллевĕ çакăн пек: кашни çыннăн кашни кун кашни апат çинĕ чухне сĕт е унран хатĕрленĕ çимĕçрен хăшне те пулин çимеллех. Çакă сывлăхшăн питĕ усăллă.
Çакна асăнса хăварам. Андрей Даниленко пирĕн республикăна Чăваш Республикинчи ял хуçалăх таварĕсене туса илекенсемпе тата «Сĕте çул парăр» ятпа иртекен авточупава хутшăнакансемпе пĕтĕм тĕнчери тата Раççейри сĕт рынокĕнче лару-тăру мĕнле пулнипе канашлу ирттерме килнĕ. Авточупав августăн 5–8-мĕшĕсенче иртрĕ. Ăна Раççейри выльăх-чĕрлĕх отрасльне тата сĕт индустрине пулăшас тата сĕт пĕлтерĕшне ÿстерес, çынсене сĕте тата унран тунă продукцие ытларах çимелли çинчен ăнлантарас тĕллевпе ирттернĕ.
Пĕтĕмĕшле вара сĕт тăвакансен «Союзмолоко» Наци пĕрлĕхĕн Правленийĕн председателĕ Андрей Даниленко Чăваш Енре, çав шутра Муркаш районĕнче те, сĕт туса илессипе йĕркеллĕ ĕçленине палăртрĕ. Район администрацийĕн пуçлăхне Р. Тимофеева çакăн пек пысăк предприятие ĕçлеме условисем туса панăшăн тав турĕ. Сĕт туса илекенсене патшалăх пулăшăвĕ кирлине палăртрĕ.
Л. ПАВЛОВА.