30 июля 2011 г.
Иртнĕ ытлари кун районта вырма пуçланчĕ. Чи малтанах уя «Муркашри чăх-чĕп фабрики» акционерсен уçă обществин ĕçченĕсем тухрĕç. Çак кунах район администрацийĕн пуçлăхĕ Ю.А. Иванов ял хуçалăх предприятийĕсемпе хресчен (фермер) хуçалăхĕсен ертÿçисемпе канашлу ирттерчĕ. Унта пăхса тухнă тĕп ыйтусенчен пĕри шăпах вырмана йĕркеллĕ ирттерсе ярасси пирки пулчĕ.
– Татса памалли ыйтусем нумай, – палăртрĕ Юрий Александрович. Вĕсенчен пĕри комбайнсене вырмана хатĕрлесе çитерес ыйту та. Районта пĕтĕмпе 63 комбайн учетра тăрать пулсан, 37-шне юсаççĕ. Канашлу ирттернĕ кун тĕлне вĕсенчен 5-шĕ кăна уя тухма хатĕр пулни хуçалăхсен ертÿçисене шухăшлаттарма кирлех.
Вырма вăхăтĕнче ĕç сыхлавĕн тата ĕç, пушар хăрушсăрлăхĕн ыйтăвĕсем çинчен те пĕр самантлăха та манмалла мар.
Кăçал çанталăк ял ĕçченне ĕçне майлаштарма çул уçса пырать. Çавăнпа та, район администрацийĕн пуçлăхĕ калашле, çанталăкăн кашни саманчĕпе туллин усă курмалла. Типĕ е шăрăх çанталăкра тăвас ĕçе тума вăхăта тăсни кайран каялла килсе «çапма» пултарать. Мĕншĕн тесен каярахпа çанталăк мĕнле пуласси çинчен халь калама йывăр. Кĕрхи культурăсем вара пиçсе çитнĕ: тыр-пул хресченрен хăйне кĕлете кĕртме ыйтать. Ку ĕçре вара тырă типĕтмелли агрегатсем те хатĕр пулни вырăнлă.
Ял ĕçченĕн паян тем пирки те пуç ыратать. Тырпула пухса кĕртнипе пĕрлех выльăх апатне те хатĕрлесе çитермелле. Утта районĕпе палăртнинчен ытларах хатĕрлесе хучĕç ĕнтĕ. Сенаж-силос хатĕрлесси малалла пырать.
Район администрацийĕн пуçлăхĕн пĕрремĕш çумĕ, ял хуçалăх пайĕн ертÿçи В.А. Калинин докладĕнчен çакă курăнать. Тĕрĕслеттернĕ уттăн 64 проценчĕ 1 класли. Юрий Александрович сенажпа силос хатĕрленĕ çĕрте те пахалăх пĕрремĕш вырăнта пулмаллине палăртрĕ. Районта выльăх апатне хатĕрленĕ хуçалăхсем пур ĕнтĕ. Çавăнпа та ку ĕçе вĕçлейменнисен вĕсен техникипе усă курма калаçса татăлмалла.
Кунпа çеç ĕç вĕçленмест-ха çулла ял çыннин. Кĕрхи культурăсем валли çĕр хатĕрлемелле, «Россельхозцентрăн» Муркашри филиалĕн тĕп агрономĕ Р.Ф. Александрова сортлă мар, акмалли кондицие çитермен вăрлăха лартма юраманни çинчен аса илтерчĕ.
Ларура хăш-пĕр хуçалăхсенче сăвăм чакнин сăлтавĕсене те пăхса тухрĕç. Вĕсен тата сенаж-силос хатĕрлес ĕçе вăраха янă хуçалăх ертÿçисем те çитменлĕхсене пĕтерес çул-йĕрпе паллаштарчĕç.
Фермăсенче паян вара хĕле хатĕрленес ĕç пырать. Паянхи куна районти 16 сĕт-çу ферминчен ытларахăшĕнче юсав ĕçĕсем пыраççĕ. Çавăн пекех пур сысна ферминче те августăн 1-мĕшĕнче районта фермăсене хĕле хатĕрлес уйăхлăх пуçланать. Сентябрĕн 15-мĕшĕччен пур çĕрте те хатĕрлев ĕçĕсем вĕçленмелле.
Чăннипех те, Юрий Александрович палăртнă пек, пур ĕçе те вăхăтра тумалла ял ĕçченĕн.
Канашлура хуçалăх ертÿçисем механизаторсене хатĕрлессине малтанхи çулсенчи пек шкултанах пуçламаллине палăртрĕç. Район администрацийĕн пуçлăхĕ Ю.А. Иванов ку ĕç районта кăçалхи вĕренÿ çулĕнчен тытăнассине палăртрĕ. Харăсах темиçе шкулта аслă классенче вĕренекенсем механизатор профессийĕн вăрттăнлăхне алла илĕç.
Апла пулсан ял хуçалăхĕнче пыра-киле механизатор-комбайнерсем çите-лĕклĕ пулас шанчăк пур.
Паян вара вырма ĕçĕсем районти ытти хуçалăхсенче те пуçланчĕç. Ильич яч. хис., Суворов яч. хис, «Восток», «Свобода»,.. – хуçалăхсен уйĕсенче те комбайнсем хушăнсах пыраççĕ.
Л. ПАВЛОВА.