17 марта 2010 г.
Çурхи уй-хир ĕçĕсен планĕсене туллин те пахалăхлăн пурнăçлас тĕллевпе паян юсавра ларакан ял хуçалăх техникине ĕçе хатĕрлесе çитерессипе çителĕклĕ вăй хуратпăр-и-ха; Ыйтусем нумай. Çĕр ĕçĕн тĕп пайне паянхи хресчен техника пулăшăвĕпе кăна пурнăçланăран ял хуçалăхĕн çак сферинче çурхи уй-хир ĕçĕсене хатĕрленесси епле пынипе интересленсе патшалăх техника надзорĕн районти инспекторĕпе С.А. НИКОЛАЕВПА калаçу ирттертĕмĕр.
– Сергей Александрович, техникăна ĕçе хатĕрлесси пĕр кунхи ĕç мар. Хĕвел кунсерен çÿлтен çÿле хăпарнине пăхса-сăнаса хресчен хире тухиччен унăн ĕçлемелли техникăн техосмотр тăмалла та ĕçе тухма ирĕк илмелле. Çапла вĕт;
– Çур аки çывхарса пынă май сирĕн ыйту нихăçанхинчен те ытларах кун йĕркине çывăх тăрать. Çавăнпа та йăнăшни пирки кунта сăмах пулма та пултараймасть. Чăн çĕр ĕçченĕ паян эсир каланине хăйĕн кулленхи тĕллевĕ туса çур акине хатĕрленет: ĕç планĕ тăвать, вăрлăх янтăлать, минераллă удобрени тата сĕрмелли-çунтармалли материалсем туянать, хĕл каçнă техникăна юсама пуçлать, киввине çĕннипе ылмаштарать т. ыт. те. Пĕр сăмахпа каласан, ларса канма та вăхăт çук унăн паян. Пирĕн службăн çак вăхăтри тивĕçĕ – хресчене çур аки ĕçĕсене юсавлă техникăпа тухма ирĕк парасси. Çакна валли РФ Правительствин 2002 çулхи 117-мĕш номерлĕ постановленийĕ те пур. Унта тракторсене, хăй тĕллĕн çÿрекен çул-йĕр тата строительство техникине, вĕсен прицепĕсене патшалăх техника тĕрĕслевне тăратмалли йĕркене çирĕплетнĕ. Вăл паян пĕрлешÿллĕ хуçалăх ертÿçисемшĕн, инженерсемпе механизаторсемшĕн тĕп саккун пулса тăрать. Унпа килĕшÿллĕн кăçал тракторсемпе вĕсен прицепĕсене пĕрлешÿллĕ хуçалăхсен апрель уйăхĕнче, предприятисемпе организацисен тата хăйсен харпăрлăхĕнче трактор тытакан граждансен техника хатĕрĕсене техосмотра апрель-май-июнь уйăхĕсенче тăратмалла. Çакна валли Чăваш Республикин хăй тĕллĕн çÿрекен тата ытти тĕрлĕ тĕслĕ машинăсене тĕрĕслесе тăракан патшалăх инспекцийĕн пуçлăхĕ В.П. Димитриев иртнĕ кунсенче приказ кăларчĕ. Унпа килĕшÿллĕн пирĕн районти хуçалăхсемпе предприятисем тата хăй тĕллĕн çÿрекен ытти техникăна тытакан уйрăм граждансем валли кăçалхи техосмотр графикне çирĕплетнĕ. Вăл ял тăрăхĕсенчи пĕрлешÿллĕ хуçалăхсемпе пĕрле уйрăм çынсен харпăрлăхĕнчи ял хуçалăх техникишĕн те пĕр кунта пĕрлешÿллĕ хуçалăхсен машинăпа трактор паркĕсенче çак кунсенче иртĕ (виççĕмĕш колонкăра регистрациленĕ техника мĕн чухлĕ пурри):
Муркаш ял тăрăхĕ
Е. Андреев яч. хис. 08.04 17
Уйрăм граждансем 08.04 13
Ильинка ял тăрăхĕ
«Волга» 13.04 3
«Хлебороб» 13.04 11
Уйрăм граждансем 13.04 35
Оринин ял тăрăхĕ
«Восток» 29.03 13
«Оринино» 29.03 28
Уйрăм граждансем 29.03 16
Ярапайкасси ял тăрăхĕ
«Герой» 30.03 21
«АФ «Лидер» 30.03 11
Уйрăм граждансем 30.03 46
Турай ял тăрăхĕ
«Динамо» 02.04 5
Суворов яч. хис. 02.04 24
КФХ Салтыков О.И. 02.04 3
Уйрăм граждансем 02.04 24
Çатракасси ял тăрăхĕ
«Свобода» 05.04 47
Уйрăм граждансем 05.04 35
Уйкас Янасал ял тăрăхĕ
Ильич яч. хис. 31.03 24
Уйрăм граждансем 31.03 10
Катькас ял тăрăхĕ
«ВТМ» 14.04 1
«Моргаушская» 14.04 11
Уйрăм граждансем 14.04 64
Хорнуй ял тăрăхĕ
Ленин яч. хис. 07.04 18
Уйрăм граждансем 07.04 23
Москакасси ял тăрăхĕ
«Передовик» 12.04 17
Уйрăм граждансем 12.04 53
Ярославка ял тăрăхĕ
«Сеятель» 16.04 12
«ВаСем» ООО 16.04 1
Уйрăм граждансем 17.04 30
Мăн Сĕнтĕр ял тăрăхĕ
ИП Пихтеров А. Н. 09.04. 8
КФХ Бархаткин В. В. 09.04 6
КФХ Толстов А. И. 09.04 7
КФХ Гаврилов В. А. 09.04 5
КФХ Трепнев А. А. 09.04 4
Уйрăм граждансем 10.04 64
Йÿçкасси ял тăрăхĕ
«Ударник» 06.04 70
Уйрăм граждансем 06.04 35
Чуманкасси ял тăрăхĕ
Чапаев яч. хис. 01.04 22
Чкалов яч. хис. 01.04 14
Уйрăм граждансем 01.04 40
Шетмĕпуç ял тăрăхĕ
«АПФ «Колос» 15.04 4
КФХ Михайлов А. Н. 15.04 4
КФХ Горбунов В. В. 15.04 2
КФХ Петров А. А. 15.04 5
Уйрăм граждансем 16.04 30
Юнкă ял тăрăхĕ
Уйрăм граждансем 19.04 32
Хуçалăхсен ертÿçисемпе инженерĕсем çур аки умĕн çак графика çирĕп пăхăнасса шанас килет. Техникăна ĕçе юрăхлă хатĕрлени – çур акири ăнăçăвăн пĕрремĕш утăмĕ.
– Хресчен ĕçĕ çур акире пуçланать кăна. Апла пулсан ытти ĕçсем валли те ял хуçалăх техникине техосмотр тăратмалла. Çапла мар-и;
– Кашни ĕçех вăхăтра та пахалăхлă ирттерес тесен алă айĕнче тăтăшах юсавлă техника пулмалла. Çавăнпа та пĕрлешÿллĕ хуçалăхсемпе пĕрлех предприяти-организацисен те, шкулсен те хăйсен тракторĕсемпе прицепĕсене тĕрĕслеве тăратмалла пулĕ. Кун пирки каярах пĕлтерĕпĕр.
– Сергей Александрович, техосмотра хатĕрленнĕ чух мĕн çине ытларах тимлĕх уйăрмалла;
– Техосмотра хатĕрленĕ техника çинче пур механизмсемпе агрегатсен те ĕçлемелле, вĕсен таса, тормоз системипе руль управленийĕн т. ыт. те юсавлă пулмалла, тракторсемпе ытти хăй тĕллĕн çÿрекен техника çинче пушартан сыхланма огнетушитель, ĕçлекенсене вăхăтра медицина пулăшăвĕ пама медицина аптечки, авари чарăнăвĕн паллисем пулмалла. Техника тĕрĕслевне хатĕрленнĕ чух инженерсемпе механизаторсен хăй тĕллĕн çÿрекен техникăн паспорчĕ, регистраци свидетельстви тата кашни механизаторăн медицина справки çинчен асрах тытмалла. Кунпа пĕрлех тракторист çумĕнче ирĕк паракан категориллĕ удостоверени – чи кирли. Техосмотра хатĕрленнĕ май тракторсемпе прицепсене çуса тасатмалла, сăрламалла, çумра страховани полисĕ пулмалла.
Кам та кам техникăна техосмотра хатĕрлемелли сĕнÿсемпе предписанисене патшалăх техника надзорĕн районти инспекцийĕнче илме ĕлкĕреймен, вĕсене хуçалăх ертÿçисемпе инженерĕсен хальтерех килсе илмелле, вĕсемпе килĕшÿллĕн ĕçлемелле.
Юсавлă техника çеç çур аки пахалăхне ÿстерĕ, çĕр ĕçченне пысăк тухăç илме шанчăк парĕ.
А. БЕЛОВ калаçнă.