17 февраля 2010 г.
«Мĕн пур вырăнта та пралуксăр çыхăну сарăлни, çыхăнăвăн, навигаци системисен çĕнĕ тĕсĕсем çурални пулăшу ĕçĕсен «виртуаллă» класĕ çине куçассине пурнăçа кĕртме пулăшать.
Сарлака йĕрлĕ Интернета малта пыракан Grid-технологисемпе вăйлатни çав тери хăватлă шутлавпа инçетрен усă курмалли йĕркепе ĕçлеме, производствăна пĕр вырăнта аталантарассине тата глобализацилессине шайлаштарма, çын ăçта пулнине пăхмасăр ăна тĕрлĕ енлĕ пулăшу пама майсем тăвать, çапла вара ăна, чи лайăх пĕлтерĕшпе, тĕнче гражданинĕ пулма тата пĕтĕм этемлĕхĕн ĕç кăтартăвĕсемпе усă курма ирĕк парать.
Çакă халăха патшалăх тата муниципалитет пулăшу ĕçĕсене парассинче кăна мар, «справкăсăр республика» туса хурассине çывхартса та, çавăн пекех экономикăн потребитель тата инфратытăм пайĕсенче те синергетика эффектне йĕркелет».
(ЧР Президенчĕ Н.В. Федоров республика Патшалăх Канашне янă Çыруран).
Паянхи калаçу Чăваш Енре, район тата ял тăрăхĕсен территорийĕсенче «Электронлă Правительствăна» пурнăçа кĕртесси пирки. Ку вăл «Электронлă Раççей 2002–2010 çулсенче» федераллă программăпа пулса пырать. 2002 çултанпа ку программăпа ĕçлесе пырса республикăра сахал мар ĕç туса ирттернĕ. Раççейре малтисенчен пĕри Чăваш Енре пур районсенче те хăйсен официаллă сайчĕсене туса хучĕç. 2006 çултан тытăнса республикăри 281 ял тăрăхĕнчен пурин те хăйсен сайчĕсем пур. Пур районсем те министерствăсемпе пĕр шайра пĕр корпоративлă сетьре. Ял тăрăхĕсем те «ВолгаТелеком» ООО урлă лайăх хăвăртлăхлă Интернетпа усă кураççĕ.
Хальхи тапхăрта республика Президенчĕ Н.В. Федоров влаç органĕсем умне çĕнĕ задачăсем лартать: çĕнĕ информаци технологийĕсене пурнăçа кĕртнинчен çынсем валли май пур таран ытларах усă пултăр. Апла пулсан патшалăх тата муниципаллă электронлă услугăсене анлăрах пурнăçа кĕртни кирлĕ.
Президент палăртнă задачăсене пурнăçа кĕртессипе уйрăм йĕркелÿпе техника мероприятийĕсене туса ирттернĕ те ĕнтĕ. Ку тĕлĕшпе республика шайĕнче районсенчи муниципаллă услугăсемшĕн ответлисемпе икĕ канашлу, пай пуçлăхĕсемпе ятарлă канашлу ирттернĕ, оргтехникăна инвентаризацилесе модернизациленĕ тата улăштарнă, пайсен ответлă ĕçченĕсемпе тăтăшах вĕренÿсем ирттеретпĕр.
Пĕлетпĕр ĕнтĕ, Раççей патшалăх услугисен httpŸŸgosuslugiĕru сайтне 2009 çулхи декабрĕн 15-мĕшĕнче уçнă. Пирĕн республикăн httpŸŸgosuslugiĕcapĕru сайчĕ тест режимĕпе 2009 çулхи декабрьтен тытăнса ĕçлет.
Пирĕн район администрацийĕнче çак ĕçшĕн ответлисене çирĕплетнĕ. Пĕтĕмĕшле ку ĕçсене район администрацийĕн ĕçĕсен управляющийĕ А.В. Краснов йĕркелесе пырать. Техникăлла ыйтусене татса парасси ман çинче. Специалистсенчен Е.В. Иванова тата техникăлла специалист А.Л. Николаев ответлă пулса тăраççĕ. Ку вăл питех те ответлă ĕç. Е.В. Иванован хушамачĕ Раççейри патшалăх услугисен реестрĕнче те пулать.
Республика кунĕ чухне ЧР Президенчĕ Н.В. Федоров пысăк хăнасене электронлă Правительство мĕнле ĕçленине кăтартасшăн. Çавăнпа та ку енĕпе çине тăрса ĕçлес пулать. Оргтехникăна ăçта вырнаçтарассине, çак ĕçшĕн ответлисене палăртмалла, документсен электронлă çаврăнăшне ĕçе кĕртмелле, ответлисен хăйсен çĕнĕлĕхе вĕренмелле тата ыттисене вĕрентмелле, ĕçлеме кирлĕ условисем туса памалла. Çак задачăсене пурнăçлама хушма укçа-тенкĕ уйăрса парас çук, çавăнпа та мĕн пуррипех çырлахма тивет.
Пысăк пĕлтерĕшлĕ ыйту вăл – çынсем компьютерпа ĕçлеме пĕлменнин ыйтăвне татса парасси. Кашни ял тăрăхĕн пуçлăхĕ ку тĕлĕшпе май килнĕ таран çине тăма тивĕç. Пĕтĕмĕшле илсен, çак ĕçре вĕрентÿ учрежденийĕсем, тĕслĕх библиотекăсем пулăшма пултараççĕ. Аслă классенче вĕренекенсен, студентсен пулăшăвĕпе те усă курмалла. Ял тăрăхĕсен администрацийĕсенче те хăйсен территорийĕсенче пурăнакансене пулăшу парассине пăхса хумалла. Уйрăмах специалистсене вĕрентсе хатĕрлес пулать. Çак ĕçе хăш-пĕр ял тăрăхĕсенче пуçăннă та ĕнтĕ. Сăмахран, Ярапайкасси ял тăрăхĕ пирки çакна каламалла. Пулăшу кирлĕ пулсан, эпир вырăна пырса çак ĕçе йĕркелеме пултаратпăр.
Ял тăрăхĕсен администрацийĕсенче информаципе коммуникаци технологийĕсемпе усă курассине аталантарас тĕллевпе эпир «Муркаш районĕнчи ял тăрăхĕсен чи лайăх сайчĕ» конкурс ирттересси пирки пĕлтертĕмĕр. Ăна апрелĕн 30-мĕшĕччен тăсма пăхнă. Ял тăрăхĕсен специалисчĕсемпе вара черетлĕ икĕ кунлăх вĕренÿ йĕркелерĕмĕр.
Пĕтĕм система тăнăç ĕçлетĕр тесе тăрăшмалла. Чылай ял тăрăхĕнче иртнĕ çул финанс йывăрлăхне пула электронлă почта, Интернет ĕçлемен. Электронлă Правительство йĕркелес тетпĕр пулсан, кун пекки пулмалла мар. Сайтри кивĕ материалсене те вăхăтра улăштарса тăмалла.
Оргтехника çине пысăк тимлĕх уйăрмалла. Вăл хăвăрт кивелсе пырать. Çавăнпа та ăна май пур таран çĕнетсе тăмалла, сетьсем йĕркелемелле. Йĕркеллĕ антивирус программисене туянас пулать. Унсăрăн 10 çулхи ĕçе те самантрах çухатма пулать.
Çывăх вăхăтрах ял тăрăхĕсене те районти тата республикăри аудио- тата видеоконференцисем ирттерес ĕçе явăçтарма майсем туса парасшăн. Ку тĕлĕшпе çыхăну каналĕсене лайăхлатма, пĕрлехи корпоративлă сетьпе çыхăнтарма тивĕ. Ку вара финанс, техникăлла майсем енĕпе те юрăхлă.
Эпир район администрацийĕнче, техникăлла майсене илес пулсан, республикăпа видеоконференцисем ирттерме хатĕр темелле. Ларусен залне кăштах техника хатĕрĕсемпе тивĕçтерсе çитермелле кăна. Ун чухне республика канашлăвĕсенчен чылайăшĕ видеоконференци режимĕпе иртĕ.
Паянхи куна илсен, республикăра вĕрентÿ, медицина, пурăнмалли çурт-йĕрпе коммуналлă хуçалăх, налук органĕсен порталĕсене туса хунă. Район администрацийĕнче муниципаллă пулăшусемпе электронлă вариантпа тивĕçтерес тĕлĕшпе хатĕрленÿ ĕçĕсем анлă сарăлнă. Кăçалхи февралĕн 1-мĕшĕнчен тытăнса тĕп муниципаллă пулăшусен списокĕпе паллашма пулать. Реестрта вара 46 тĕрлĕ пулăшу ĕçĕ.
Пирĕн тĕп тĕллев – районти кашни çын çак пулăшу мелĕсемпе усă курма пултартăр. Çитменнине, компьютер пулсан тата ăна Интернетпа çыхăнтарнă пулсан, килтен тухмасăрах. Çавăнпа та çывăх вăхăтрах çынсене компьютерпа ĕçлеме вĕрентессин задачине татса парас пулать.
Вăхăт хăвăрт улшăнса пырать. Çĕнĕлĕхсем кунсерен тенĕ пекех чылай. Вĕсене май пур таран хăвăртрах алла илме тăрăшас пулать. Халĕ ĕлĕкхилле ĕçлесен май çук. Пурнăçран кая юлни никама та чыс тумасть.
В. ЛАВРЕНТЬЕВ,
район администрацийĕн информаципе тивĕçтерекен пайĕн пуçлăхĕ.