08:14 28 января 2015 г.
Чăваш Ен Пуçлăхĕ М. Игнатьев Чăваш Республикин Патшалăх Канашне тухнă Çырăва итлеме пирĕн район делегацийĕ те хутшăнчĕ. Вĕсен йышĕнче тĕрлĕ должноçри çынсем пулчĕç.
Чăваш Ен Пуçлăхĕн М. Игнатьевăн Çырăвне район администрацийĕн пуçлăхĕ Ростислав ТИМОФЕЕВ хаклать:
- Çырăва питĕ тарăннăн та анлă шухăшласа хатĕрлени палăрать. Пирĕн республика юлашки 3-5 çулта пур отрасльпе те тăнăç аталанса пыни курăнать. Кĕскен çапла калама пулать Чăваш Ен Пуçлăхĕн Çырăвне итленĕ хыççăн. Мĕншĕн тесен Çырура шухăшласа кăларнă самантсем çук, пĕтĕмпех чăн фактсем, чăн цифрăсем. Эпир çакна пурте лайăх пĕлсе тăратпăр.
Юлашки виçĕ çулта республикăра демографи лару-тăрăвĕ лайăхланни, çак кăтартусен лайăх динамики палăрни, çынсен пурнăç тăршшĕ ÿсни, халĕ вăтамран вăл 71 çулпа танлашни - чи пысăк çитĕнÿ. Çакă республика тĕрĕс аталану çулĕпе пынине, эпир пурте тĕрĕс ĕçленине çирĕплетет.
Пирĕн районта ирттернĕ социаллă ыйтăмăн хуравĕсем, вĕсен пĕтĕмлетĕвĕ çынсем РФ Президентне, РФ Правительство Председательне, Чăваш Ен Пуçлăхне М. Игнатьева, район администрацийĕн пуçлăхне, ял тăрăхĕсен пуçлăхĕсене малтанхинчен ытларах шанма тытăннине кăтартса парать. Çынсен шанчăкĕ ÿсни влаç органĕсем вĕсен пурнăçне лайăхлатассипе май пур таран тăрăшса ĕçленине çирĕплетет çакă.
М. Игнатьев экономика пирки нумай каларĕ. Юлашки çулсенче республикăри пĕр производство предприятине те панкрута кăларманнине палăртрĕ. Ку витĕмлĕ кăтарту темелле.
Паянхи кун импорт таварĕсене хамăрăнни çине ылмаштарассипе патшалăх программине çирĕплетнĕ. М. Игнатьев ку тĕлĕшпе республикăн Министрсен Кабинечĕ умне "2012-2020 çулсем валли йышăннă экономика аталанăвĕ тата инновациллĕ экономика" программа шайĕнче "Чăваш Республикин экономика уйрăм отраслĕсенче импорта улăштарассине аталантарасси" подпрограмма туса хатĕрлеме тĕллев лартрĕ. Импорта ылмаштарасси пирки Раççей Федерацийĕн Президенчĕ В. Путин та хăйĕн Çырăвĕнче палăртнăччĕ. Çавна май республикăра производство аталанма, пĕчĕк тата вăтам бизнеса аталанма конкретлă майсем ытларах пуласси куç кĕрет. Пирĕн пурин те экономикăна май пур таран вăйлăрах тума тăрăшмалла.
Чăваш Енре патшалăх тивĕçтерекен социаллă хÿтлĕх малашне те пысăк тимлĕхре пулассине палăртрĕ М. Игнатьев. Аслă çулти çынсене социаллă хÿтлĕх парассин шайне ÿстерес тĕллевпе акă "Чăваш Республикин ĕç ветеранĕ" ята тивĕçмелли ĕç стажне 2,5 çул таран чакарма йышăннă. Çак мера республикăри тата тепĕр вунă пине яхăн çынна социаллă çăмăллăх илме май парĕ. Чăваш Ен правительстви патшалăх пулăшăвĕ кирлĕ мĕнпур çынна малашне те пулăшса пырасса шантарса каларĕ. Кунпа пĕрлех ялта пурăнакансене те, ялта ĕçлеме тата пурăнма юлакан çамрăксене те пулăшасси малалла тăсăлать. Ку таранччен пирĕн районта та çак пулăшăва чылай çемье тивĕçнине шута илсен, малашне те шанăç пысăк.
Чăваш Республикин Пуçлăхĕ Михаил Игнатьев Патшалăх Канашне янă Çырăвĕнче республикăна инвестицисем явăçтарасси çинче тĕп пусăм турĕ. Юлашки çулсенче республикăра ку тĕлĕшпе нумай тунă: 2011 çултан пуçласа Чăваш Енре пысăк пĕлтерĕшлĕ 100 яхăн инвестици проекчĕ пурнăçланă, çакă Чăваш Ене 130 ытла миллиард тенкĕ инвестици хывнипе тата 12 пине яхăн ĕç вырăнĕ йĕркеленипе танлашнă. Малалла та çапла хастар ĕçлесе, ĕç вырăнĕсем йĕркелесе çынсен пурнăçне татах лайăхлатма май пур. Промышленноçпа ял хуçалăхне аталантарма май паракан инвестици климатне лайăхлатассипе, предпринимательствăна пулăшассипе кашни районтах, вăл шутра Муркаш районĕнче те, "çул-йĕр карттине" çирĕплетмелле.
Çырура М. Игнатьев республикăра туса кăларакан продукци хакне контрольлемелли пирки те каларĕ. Тивĕçлĕ ведомствăсем умне çак тĕллеве лартрĕ: чĕрĕ сĕт пахалăхĕпе калăпăшне тата сĕт туса илекенсен таврашĕнче йĕркеленекен хаксене патшалăхăн тĕрĕслесе тăмалла. Ялти çыншăн çакă лайăх пулмалла, мĕншĕн тесен çак тĕллеве пурнăçлани тавар туса кăларакан майлă пулать.
Çĕрпе тухăçлă усă курасси пирки каланă чух Михаил Васильевич республикăра хуçасăр выртакан çĕрсем пысăк лаптăк йышăннине аса илтерчĕ. Çĕр тупăш патăр тесен вара çак çитменлĕхе пĕтермелле. "Халăх инвентаризацийĕн" пĕрремĕш тапхăрĕ вĕçленчĕ. Муркаш районĕнче те çак тапхăрта хуçасăр çĕр лаптăкĕсене тупса палăртнă, вĕсене харпăрлăха куçарас тата çаврăнăша кĕртес ĕç малалла пырать.
Çурт-йĕр строительстви пирки каланă чух республика Пуçлăхĕ 2015 çул вĕçне Чăваш Енре хута яракан пурăнмалли çурт-йĕрĕн пĕтĕм калăпăшĕн 48 процентĕнчен кая мар пайĕ эконом-класс йышши пулмаллине палăртрĕ. Тепĕр майлă каласан, вăл çурт-йĕре халăхăн пысăк пайĕ туянма пултарĕ.
Эпир пĕлетпĕр, ялсенче çул çуккипе нумай çын тертленет. Ялсенче асфальт çул сарасси вырăнти бюджетсем "туртса кăларайми" пысăк укçа-тенкĕпе çыхăннă. Йĕркеленнĕ лару-тăрăва шута илсе ĕнтĕ республика Пуçлăхĕ халăх пурăнакан вырăнсенчи урамсемпе çул-йĕр тытăмĕн регионти пахалăх стандарчĕсене туса хатĕрлеме хушнă. Çав стандартсемпе килĕшÿллĕн 2015 çултан пуçласа ялсенчи урамсене куçăмлă сийĕллĕ автомобиль çулĕсем (вак чул, асфальтпа бетон хутăшĕ е çакна майлă ытти хытă материала усă курса) тума тытăнаççĕ. Пирĕн районти ял тăрăхĕсен пуçлăхĕсем те çак ĕç-пуçа туса ирттерме хатĕр. Районтан пурĕ12 заявка тăратнă та ĕнтĕ.
Нумай функциллĕ центрсем халăха патшалăх услугисемпе тивĕçтерни кашни çыншăн пĕлтерĕшлĕ, мĕншĕн тесен кирлĕ услугăна тĕрлĕ чиновник патне вăрăм черетре тăмасăр кĕске вăхăтра илме пулать. Çакăнпа пурин те усă курмалла. Пирĕн районта патшалăх тата муниципалитет услугисемпе тивĕçтерессипе нумай функциллĕ центр ĕçлет, ялсенче вырнаçнă тĕслĕх библиотекăсенче те ялта пурăнакансене ку тĕлĕшпе пысăк пулăшу кÿреççĕ. Ведомствăсем хушшинчи çыхăну йĕркеленнĕ. Паллă ĕнтĕ, ку ĕçре техника кăлтăкĕсем пулма пултараççĕ, çавăнпа та республикăра Интернетпа çыхăнмалли лайăх майсем тăвассине те тимлĕхре тытаççĕ. Çавна май "Цифрăллă танмарлăха пĕтересси" проектпа 2018 çулччен оптоволокно сечĕпе республикăри тата 300 ытла вырăна (250 çынран пуçласа 500 çын шутланакан ялсене) çыхăнтарма палăртнă. Ку тĕлĕшпе Министрсен Кабинетне ятарлă "çул карттине" çирĕплетме хушрĕ.
Пурăнмалли условисем лайăхланни çынсен пурнăç тăршшĕне ÿстерме, вĕсен сывлăхне çирĕплетме май парать. Михаил Игнатьев кун пирки те каламасăр иртмерĕ. Паллă ĕнтĕ, патшалăх влаçĕн тĕп задачи - çын хăйне пур енлĕн аван, хăтлăхра тата хăрушсăрлăхра туйма пултарни. Çакна ăнлансах 2014 çулта республикăра "Сывлăх профильне" çирĕплетрĕç. Пирĕн районта та çак профиле çирĕплетессипе ĕçсем пыраççĕ, йĕркелÿ комитечĕ пухăнса малашнехи утăмсене палăртрĕ, ĕçе кÿлĕнчĕ.
2014 çулта республикăра 3 çул тултарнă тата аслăрах ачасене ача сачĕсенче вырăнпа тивĕçтерес ыйтăва татса пачĕç. Пĕлтĕр 15 ача сачĕ хута ячĕç. Пирĕн районта та ку ыйту тек тăмасть. Анчах çакă малашне эпир социаллă сфера ыйтăвĕсене тимлĕх уйăрмастпăр тенине пĕлтермест. Ку тĕлĕшпе лару-тăру лайăх енне улшăнса пыни эпир тĕрĕс ĕçлесе пынине çирĕплетсе парать, апла малашне те çак çул-йĕртен пăрăнмастпăр. Ачасене, çамрăксене тимлĕх уйăрасси, ăста специалистсем хатĕрлесси, уйрăмах рабочи специальноçĕсемпе ăста кадрсем хатĕрлессипе ĕçлесе пырăпăр.
Республикăра пулса иртнĕ палăрăмлă событисенчен пĕри - Пĕтĕм тĕнчери пиллĕкмĕш спорт форумĕ иртни. Çак форума пирĕн республикăра ирттерни Чăваш Енĕн ку таранчченхи пысăк çитĕнĕвĕсем çинчен кăна каламасть, малашне те çанă тавăрса ĕçлемеллине пĕлтерет. Эпир вара ĕçлеме хатĕр: Çырура паянхи кун чăнлăхĕ те паллă, малашнехи утăмсене те туллин палăртнă.
АУ «Редакция Моргаушской районной газеты «Знамя победы» Мининформполитики Чувашии